1. Περιγραφή παρούσας κατάστασης
Σύμφωνα με τις πρόνοιες της υφιστάμενης νομοθεσίας (O Πέρι Αγωγής και Εκπαίδευσης Παιδιών με Ειδικές Ανάγκες Νόμος του 1999), κάθε παιδί έχει το δικαίωμα εκπαίδευσης και η πολιτεία ορίζεται ως το αρμόδιο όργανο, το οποίο θα λειτουργήσει ώστε να διασφαλιστούν στο ακέραιο όλα τα δικαιώματα του παιδιού, με βάση τη προσβασιμότητα του στα πλαίσια μιας Ενιαίας Εκπαίδευσης.
Στα πλαίσια τόσο της Προδημοτικής, όσο και της Δημοτικής Εκπαίδευσης, παρέχονται στα αξιολογημένα παιδιά με αναπηρίες ανάμεσα σε άλλα και οι παροχές τόσο παρεμβάσεων με τη μορφή της Ειδικής Εκπαίδευσης, όσο και θεραπειών με τη μορφή της Λογοθεραπείας. Η Ειδική Εκπαίδευση στη Δημοτική και Προδημοτική Εκπαίδευση, παρέχεται από επαγγελματίες Ειδικούς Παιδαγωγούς, οι οποίοι είναι τα κατάλληλα καταρτισμένα άτομα για τις συγκεκριμένες παρεμβάσεις. Οι παρεμβάσεις αυτές βοηθούν ιδιαίτερα αποτελεσματικά τα παιδιά με αναπηρίες, χαρίζοντας τους μεγάλη προσβασιμότητα στο τομέα της γνώσης. Οι μαθητές οι οποίοι παρουσιάζουν αυξημένες αναπηρίες φοιτούν σε Ειδικές Μονάδες, των οποίων την ευθύνη λειτουργίας έχουν οι Ειδικοί Παιδαγωγοί, με εξαιρετικά αποτελέσματα για τα παιδιά.
Δυστυχώς όταν οι μαθητές/τριες, μετακινηθούν στα πλαίσια της Μέσης Εκπαίδευσης, δεν συνεχίζεται η εξειδικευμένη παρέμβαση, μια και στη παρούσα φάση δεν εργοδοτούνται Ειδικοί Παιδαγωγοί, οι οποίοι να εργάζονται με τα παιδιά. Η στήριξη στη Μέση Εκπαίδευση προσφέρεται στη παρούσα φάση από επαγγελματίες οι οποίοι μπορεί να κατέχουν μόνο σεμιναριακού τύπου επιμόρφωση, η οποία αναμφίβολα δεν είναι ικανοποιητική. Με αυτό τον τρόπο δεν υπάρχει συνέχεια ανάμεσα στο τι γίνεται στη Δημοτική Εκπαίδευση και τι ακόλουθεί στη Μέση Εκπαίδευση. Ο μεγάλος ηττημένος από την υφιστάμενη πολιτική, δεν είναι άλλος από το ίδιο το παιδί με αναπηρία και την οικογένειά του. Τα τραγικά αποτελέσματα των μην αποτελεσματικών αυτών πολιτικών, είναι ότι οι δυσκολίες των παιδιών αυξάνονται δραματικά, χωρίς να τυγχάνουν αποτελεσματικής διαχείρισης και οδηγούν όχι μόνο στην αύξηση των μαθησιακών δυσκολιών των παιδιών, αλλά και στη δημιουργία ενός συναισθηματικού προφίλ ιδιαίτερα βεβαρημένου για το παιδί.
Η κατάσταση αυτή επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό τόσο τα παιδιά τα οποία φοιτούν στη γενική τάξη, όσο και τα παιδιά τα οποία φοιτούν σε πιο εξειδικευμένα πλαίσια, όπως είναι αυτά των Ειδικών Μονάδων. Ακόμα και στις Ειδικές Μονάδες, στις οποίες φοιτούν μαθητές με αυξημένες δυσκολίες, δεν υπάρχει εξειδικευμένο προσωπικό για αντιμετώπιση των ζητημάτων των μαθητών, με αποτέλεσμα εν μέρη τα παιδιά αυτά να οδηγούνται προς τη φοίτησή τους σε διαχωριστικά πλαίσια που δεν είναι άλλα εκτός από τα Ειδικά Σχολεία.
2. Εισηγήσεις
Με βάση την παρούσα κατάσταση, αλλά και τις πρόνοιες της υφιστάμενης νομοθεσίας, πιστεύουμε ότι η συγκεκριμένη μεγάλη καταπάτηση των δικαιώματων των μαθητών Μέσης Εκπαίδευσης για παροχή ουσιαστικής βοήθειας θα πρέπει άμεσα να τερματιστεί. Ο Ειδικός Παιδαγωγός είναι ο επαγγελματίας εκείνος, ο οποίος μπορεί να εργαστεί με παιδιά που παρουσιάζουν αποκλίσεις, προσφέροντάς τους ουσιαστική βοήθεια στην αντιμετώπιση των δυσκολιών τους.
Μετά από έντονη συζήτηση και ανασκόπηση τόσο των πρακτικών που χρησιμοποιούν άλλες χώρες, όσο και των ερευνητικών πορισμάτων εισηγούμαστε τα ακόλουθα:
– Άμεση κατάρτιση και εκπαίδευση των εκπαιδευτικών Μέσης. Η εκπαίδευση αυτή αναμφίβολα δεν πρέπει να είναι σεμιναριακής μορφής, γιατί αυτό κρίνεται ως μη επαρκές για την αντιμετώπιση των συγκεκριμένων δυσκολιών
– Για τη μεταβατική περίοδο που θα υπάρξει, μέχρι να γίνει η κατάρτιση και η εκπαίδευση, θα πρέπει να ενταχθούν στη Μέση Εκπαίδευση Ειδικοί Παιδαγωγοί, οι οποίοι θα εργάζονται με τα παιδιά
– Για τη στελέχωση των Ειδικών Μονάδων στη Μέση Εκπαίδευση, είναι πεποίθησή μας, ότι αυτές θα πρέπει να στελεχώνονται από Ειδικούς Παιδαγωγούς, μια και οι περιπτώσεις των μαθητών στα συγκεκριμένα πλαίσια είναι ιδιαίτερα σύνθετες και χρήζουν εξειδικεμένης γνώσης και παρεμβάσεων.
– Όλοι οι εκπαιδευτικοί Μέσης Εκπαίδευσης θα πρέπει να τύχουν σοβαρής εκπαίδευσης που να αφορούν την αντιμετώπιση μαθητών με δυσκολίες στα πλαίσια της γενικής τάξης, μια και οι πλείστοι δεν είχαν την ευκαιρία κατά τις σπουδές τους να έρθουν σε επαφή με θέματα που αφορούν τους μαθητές με αναπηρίες.
Το θέμα της παροχής εκπαίδευσης σε όλους τους μαθητές με τις ίδιες ευκαιρίες προσβασιμότητας στη γνώση, αποτελεί ένα βασικό αναφαίρετο δικαίωμα όλων των μαθητών. Με βάση αυτό το σκεπτικό, προχωρήσαμε στη συγκεκριμένη εισήγηση, γιατί πιστεύουμε ότι έχουμε πλέον την γνώση και τους επαγγελματίες, ώστε να στηρίξουμε μια τέτοια προσπάθεια. Η Ειδική Εκπαίδευση δεν είναι χώρος για άσκηση φιλανθρωπικών τακτικών και συναισθημάτων. Είναι ένας χώρος στον οποίο θα πρέπει όχι με το φαίνεσθαι αλλά με το πράξεσθαι να διασφαλίζονται τα δικαιώματα όλων των μαθητών με αναπηρίες.
Ο Παγκύπριος Σύνδεσμος Ειδικών Παιδαγωγών είναι στη διάθεσή σας για οποιεσδήποτε άλλες πληροφορίες ή βοήθεια χρειαστείτε.
